علت‌های مختلف ورم کردن زانوی پای راست و چپ

بسیاری از افراد از تورم پا و مچ پا رنج می‌برند. این وضعیت یک نوع التهاب است و می‌تواند راحتی و تحرک فرد را تحت تاثیر قرار دهد. معمولاً تورم خفیف پا به خودی خود برطرف می‌شود؛ به خصوص اگر با بالاتر قرار دادن اندام آسیب دیده از سطح قلب خود به کاهش تورم آن کمک کنید.

عدم درمان تورم پا

تورم پا در صورت عدم درمان می‌تواند به مرور زمان به یک مشکل دائمی تبدیل شوداین وضعیت یک شبه فروکش نمی‌کند و ناحیه آسیب دیده به شکل فزاینده‌ای سفت خواهد شد. از سوی دیگر برای کاهش تورم و دفع مایعات اضافه می‌توان درمان مناسبی را در پیش گرفت. درمان باید توسط درمانگر متخصص در آدما تراپی (درمان تورم) انجام شود. پزشک باید تخصص لازم برای تشخیص درست و ارزیابی مناسب، مدیریت و درمان بیماری را داشته باشد.

بسیاری از موارد تورم پا به خودی خود از بین می‌روند اما گاهی اوقات تورم می‌تواند نشان دهنده یک وضعیت پزشکی نهفته باشد یا به توجه احتیاج داشته باشد. متخصصین مرکز ارتوپدی فنی امید به شما کمک می‌کنند تا دلایل ورم پای خود را تشخیص داده و آنها را درمان کنید.

علت و درمان ورم پا

ادم محیطی یا تورم پا در اثر عوامل زمینه‌ای مختلف که باعث تجمع خون یا مایعات در ناحیه پا می‌شوند به وجود می‌آید. ورم پا می‌تواند ناشی از یکی از موارد زیر باشد:

ادم : مایعات اضافه به دام افتاده در بافت‌ها

تورم زمانی به وجود می‌آید که بافت‌های زیر سطح پوست، پف کرده و متورم به نظر برسند. در چنین وضعیتی ممکن است پوست، کشیده و براق به نظر برسد و هنگامی که آن را فشار می‌دهید در محل فشار یک فرو رفتگی باقی بماند. تورم در پاها می‌تواند راه رفتن را برای شما دشوار کند. اگر برای مدت زمان طولانی ایستاده باشید پاهای شما به طور طبیعی متورم می‌شوند- به همین دلیل توصیه می‌شود برای خریدن کفش بعد از ظهر به خرید بروید تا هنگام پوشیدن و امتحان کردن آن، اندازه آن را با توجه به وضعیت تورم پای خود مشاهده کنید؛ چرا که تورم، اندازه کفش شما را افزایش می‌دهد. در بیشتر موارد هنگامی که فشار از روی پاها برداشته شود، تورم از بین می‌رود. اگر پاهای شما به طور مداوم متورم می‌شوند، بهتر است موارد زیر را امتحان کنید:

بارداری

در دوران بارداری وزن نوزاد در حال رشد به وزن بدن مادر اضافه می‌شود و این امر با اضافه وزن و فشار بیشتر روی پاها همراه است. اکثر زنان در دوران بارداری از تورم پا رنج می‌برند.

در این دوره شما می‌توانید علاوه بر در پیش گرفتن روش‌های درمانی، موارد زیر را رعایت کنید:

• کمتر سر پا بایستید.
• از قرار گرفتن در معرض گرما خودداری کنید؛ زیرا گرما باعث تورم می‌شود.
• از پوشیدن کفش‌های پاشنه بلند اجتناب کنید و کفش‌های راحت بپوشید.
• برای کاهش تورم از کمپرس سرد استفاده کنید.
• شنا کردن در استخر نیز توصیه می‌شود زیرا فشار را از روی پاها برداشته و آب از وزن شما پشتیبانی می‌کند.

حرارت پاها

در شرایط آب و هوایی گرم یا در صورت قرار گرفتن در معرض عوامل خارجی که باعث داغ شدن پاها می‌شود، احتمال تورم پاها وجود دارد. در چنین شرایطی عروق خونی انبساط پیدا می‌کنند تا حرارت بدن شما را کاهش دهند که این امر می‌تواند منجر به ایجاد مایع در بافت‌های مجاور یا در صورت داشتن گردش خون ضعیف، تجمع مایعات شود. خنک کردن بدن و ورزش کردن می‌تواند به کاهش علائم و تورم کمک کند.

لنف ادم

آسیب دیدگی یا برداشته شدن غدد لنفاوی (در برخی از درمان‌های سرطان) باعث می‌شود بدن شما قادر به تخلیه مایعات لنفاوی نباشد. در چنین وضعیتی پاهای شما پایین‌ترین قسمت بدن شما هستند و ممکن است دچار تورم شوند. سایر علائم لنف ادم عبارتند از:

•  احساس خشکی و سنگینی در پاها.
•  ناتوانی در حرکت دادن راحت پاها
•  درد در پاها
•  ابتلای مکرر به عفونت‌های مختلف
•  ضخیم شدن پوست- فیبروز

وضعیت لنف ادم هیچ گونه درمانی ندارد؛ زیرا امکان معکوس کردن آسیب دیدگی یا بازگرداندن غدد لنفاوی به وضعیت عادی خود وجود ندارد. بهترین کاری که می‌توانید در این باره انجام دهید این است که وضعیت را با تسکین درد و اقدامات مخصوص کاهش تورم پاها مدیریت کنید.

اقداماتی که می‌توانید انجام دهید شامل موارد زیر هستند:

بیماری کلیوی

بیماری کلیوی نیز در کنار مشکلات دیگر می‌تواند منجر به احتباس آب و تورم پاهای شما شود. پزشک برای درمان بیماری کلیوی برای شما دارو تجویز کرده و تغییرات رژیم غذایی را توصیه می‌کند. اگر بیماری کلیوی خود را مدیریت کنید، مشکلات کمتری با پاهای خود خواهید داشت.

بیماری کبدی

مشکلات کبدی باعث احتباس مایعات و تورم‌ پا می‌شوند. ممکن است کبد شما بر اثر سوء مصرف مواد مخدر، چاقی، ابتلا به برخی ویروس‌ها و برخی دلایل ژنتیکی آسیب دیده باشد. اگر بیماری کبدی خود را درمان کنید، تورم پاهای شما کاهش خواهد یافت.

نارسایی مزمن وریدی

در نارسایی مزمن وریدی، دریچه‌های  وریدی شما در اثر نشستن و ایستادن طولانی مدت آسیب می‌بینند. اگر این دریچه‌ها آنطور که باید عمل نکنند، گردش خون در بدن شما دچار مشکل می‌شود و تجمع خون منجر به تورم می‌گردد. علاوه بر تورم ممکن است پوسته پوسته شدن پوست، خارش و زخم روی آن را مشاهده کنید. تشخیص زودهنگام این وضعیت منجر به نتایج درمانی بهتر می‌شود. درمان معمولاً شامل تغییراتی در نحوه رفتار با پاهای خود، مانند موارد زیر است:

لخته شدن خون

ترومبوز ورید عمقی زمانی اتفاق می‌افتد که لخته‌های در جریان خون ایجاد شده و جریان طبیعی خون در سیاهرگ‌های عمقی را مسدود کند.  لخته‌های خون، توده‌های جامدی از خون هستند که می‌توانند در رگ‌های شما ایجاد شده و مانع جریان یافتن خون شوند. اگر ورم پا ناشی از لخته شدن خون باشد، انتظار می‌رود بسته به محل ایجاد لخته تورم فقط یک پا تحت تاثیر این وضعیت قرار بگیرد. همچنین ممکن است احساس درد یا حساسیت به لمس داشته باشید و قرمزی پوست را نیز مشاهده کنید. اگر در معرض خطر لخته شدن خون قرار داشته باشید، ممکن است پزشک اقدامات پیشگیرانه‌ای را به شما توصیه کند:

• تغییر در شیوه زندگی- کاهش وزن از طریق رژیم غذایی بهتر
• افزایش مصرف مایعات خود
• ورزش کردن بیشتر و نشستن کمتر
• مصرف داروهای رقیق کننده خون

عفونت‌ها

ممکن است پای شما بر اثر نوعی آسیب دیدگی یا بیماری عصبی مانند نوروپاتی دیابتی که باعث افزایش احتمال خطر ابتلا به عفونت می‌شود، دچار عفونت شده و ملتهب شود. بیشتر عفونت‌ها با مصرف آنتی بیوتیک‌های خوراکی یا موضعی قابل درمان هستند.

دارو

مصرف برخی داروها باعث جمع شدن مایعات و تورم پاها می‌شود؛ برخی از داروهایی که به احتمال زیاد می‌توانند باعث ایجاد تورم در پاها شوند عبارتند از:

داروهای ضد افسردگی

بهتر است موضوع تورم پای خود را با پزشک در میان بگذارید تا ببینید آیا می‌تواند در صورت لزوم با تغییر دوز دارو، جایگزینی دارو با یک داروی دیگر یا شاید استفاده از دیورتیک برای مقابله با مایعات اضافی، آن را مدیریت کند.

نارسایی قلبی

بسیاری از افراد درد قفسه سینه را نشانه نارسایی قلبی می‌دانند. در حالیکه بسیاری از علائم نارسایی قلبی منجر به عدم پمپاژ صحیح خون به شکلی که باید می‌شوند- که تورم پاها یکی از نشانه‌های آن است.

دریافت مراقبت‌های فوری پزشکی در موارد نارسایی قلبی ضرورت دارد و شما باید تا پایان عمر وضعیت خود را مدیریت کنید. در صورت ابتلا به نارسایی قلبی، طیف وسیعی از گزینه‌های درمانی مانند مصرف دارو، عمل جراحی، نصب وسایل پزشکی مانند دستگاه ضربان ساز و دریچه‌های جایگزین برای شما وجود دارد.

چه زمانی باید برای درمان ورم پاها به پزشک مراجعه کرد؟

تورم پا برای بسیاری از افراد در برخی شرایط به وجود می‌آید. اما برخی علائم وجود دارند که نشان می‌دهند تورم پاهای شما به مراقبت پزشکی احتیاج دارد:

• تداوم درد و تورم- یک تورم معمولی با بالاتر قرار دادن پاها از سطح قلب و استراحت کردن فروکش می‌کند.
• اگر پس از فشار دادن ناحیه متورم شده، فرورفتگی باقی می‌ماند- در یک تورم عادی هنگامی که به مدت ۱۵ تا ۲۰ ثانیه انگشت خود را روی ناحیه متورم شده فشار می‌دهید و سپس برمی‌دارید، بافت به حالت اولیه خود باز می‌گردد. اگر در محل فشار انگشتان یک فرورفتگی باقی ماند، بهتر است با یک پزشک صحبت کنید.
• خارش یا جراحت پوست همراه با تورم
•  وجود تاول یا زخم روی پا
•  تنفس دشوار یا نفس نفس زدن به شکلی که انگار تحت فشار هستید.
•  سفتی، فشار یا درد کامل قفسه سینه
•  تورم  فقط در یکی از پاها

روش‌های درمانی

تورم پا باید توسط درمانگر ادم و با درمان دلایل زمینه‌ی آن انجام شود. درمانگر شما برای تشخیص علت احتمالی تورم ابتدا یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد و درباره سابقه پزشکی شما سوالاتی می‌پرسد. این اطلاعات اغلب برای تعیین علت زمینه‌ای تورم شما کافی خواهد بود. پس از مشخص شدن علت اصلی، درمانگر از رویکردی که برای موقعیت خاص شما موثرتر خواهد بود استفاده می‌کند. درمان جامع لنف ادم ممکن است شامل یک یا چند روش درمانی که در ادامه می‌آید برای تسکین تورم پا و مچ پا، بازو، صورت، شکم و دست باشد:

•  ادما تراپی
•  تخلیه لنفاوی دستی (MLD)
•  درمان با بانداژ فشاری
•  نوار درمانی کشی یا چسب کینزیو
• ورزش درمانی
•  جوراب‌های فشاری تورم (لباس‌های فشرده سازی آلاستیک)

سریعترین روش درمان ورم زانو

با جمع شدن مایعات اضافی در اطراف مفصل زانو، ورم زانو ایجاد می شود. این عارضه را با نام افیوژن زانو و آب آوردگی زانو نیز می شناسند. برای تشخیص علت این تجمع و تورم، می توان از مایع نمونه برداری کرد. با تجمع مایع، عملکرد زانو مختل شده و دامنه حرکتی فرد کاهش پیدا می کند. این تورم می تواند علل مختلفی داشته باشد مانند ضربه دیدن و آسیب ها، برخی از بیماری های زمینه ای، برخی از شرایط، عفونت و… . با مشخص شدن علت این عارضه، فرایند درمان شروع می شود. در ادامه این مقاله به بررسی درمان سریع ورم زانو به صورت دقیق تر می پردازیم.

اگر تورم زانو خفیف باشد، غالبا مشکلی برای بیمار ایجاد نمی کند؛ اما در صورتی که شدید باشد، درد زانو سبب ناراحتی و آزردگی بیمار می شود. توجه کنید که هردو ورم خفیف و شدید زانو باید مورد بررسی قرار گیرد. اگر این بیماری درمان نشود، به مرور زمان پیشرفت می کند و می تواند بافت های درون مفصلی را تخریب کند. این عارضه می تواند سبب از بین رفتن غضروف مفصلی و نرم شدن استخوان نیز بشود. در نتیجه، نباید این بیماری را نادیده گرفت و درمان آن را به تعویق انداخت.