درد مفصل ساکروایلیاک زمانی ایجاد می‌شود که مفاصل ساکروایلیاک در لگن ضعیف و سفت می‌شوند. این عارضه ممکن است در هر سنی بروز کند. درد مفصل ساکروایلیاک معمولاً در یک طرف کمر یا باسن احساس می‌شود. درد مفصل ساکروایلیاک در 10 تا 25 درصد از افراد دارای کمردرد ایجاد می‌شود. این عارضه بیشتر در زنان بروز می‌کند. فیزیوتراپی در کاهش درد و بازیابی حرکتی بیمار مؤثر است.
علت درد مفصل ساکروایلیاک چیست؟
ساکروایلیاک مفصلی است که بین ساکروم (استخوان بزرگ در پایه ستون فقرات) و ایلیوم (استخوان در بخش فوقانی لگن) قرار دارد. علت درد مفصل ساکروایلیاک شامل موارد زیر می‌باشد:
- سفت شدن یک طرف مفصل که باعث عدم هماهنگی می‌شود.
- شل شدن بیش از حد یک طرف مفصل. این حالت امکان دارد در زنان در دوران بارداری به علت تغییرات هورمونی ایجاد شود.
- عدم تعادل عضلانی و مشکلات مرتبط با لگن
- بروز آرتروز و ایجاد التهاب
- آسیب‌دیدگی در یک یا دو طرف مفصل
دلایل آسیب‌دیدگی مفصل ساکروایلیاک عبارتند از:
- افتادن بر زمین با یک طرف بدن که سبب تغییر وضعیت مفصل می‌شود
- وارد شدن فشار بیش از حد بر مفصل در افراد ورزشکار
مشاوره و راهنمایی
با تیمی از متخصصان ویژه در زمینه بیومکانیک، متعهد هستیم که به ورزشکاران، مربیان و علاقه مندان به ورزش در درک و بهبود عملکرد ورزشی انها از طریق لنز تحلیلی علمی کمک کنیم.
فرم درخواست مشاوره رایگان
فرم درخواست مشاوره رایگانعلائم درد مفصل ساکروایلیاک
علائم درد مفصل ساکروایلیاک عبارتند از:
- درد شدید در یک طرف لگن/ کمر، کشاله ران یا استخوان دنبالچه
- دردی که به زانو منتقل می‌شود
- بروز درد در زمان برخاستن از وضعیت نشسته، حرکت در حالت خوابیده، خم شدن یا چرخش بدن
- سفتی عضلات در ناحیه لگن/ باسن
- درد در زمان ایستادن، راه رفتن و نشستن برای مدت طولانی
- دردی که در زمان ایستادن و راه رفتن تشدید شده و در زمان نشستن یا دراز کشیدن تسکین پیدا می‌کند.
نحوه تشخیص درد مفصل ساکروایلیاک
متخصص فیزیوتراپی در ابتدا سابقه سلامتی بیمار را بررسی می‌کند. در برخی از مواقع علت درد مفصل ساکروایلیاک آسیب‌دیدگی می‌باشد. متخصص فیزیوتراپی با استفاده از پرسش‌نامه‌ای که بیمار تکمیل می‌کند، وضعیت جسمانی بیمار را ارزیابی می‌کند.
سؤالات مطرح شده در پرسش‌نامه شامل موارد زیر می‌باشند:
- آیا اخیراً بدن دچار آسیب‌دیدگی شده است؟
- آیا بیمار در جهت درمان عارضه اقدامی انجام داده است؟
- آیا تاکنون از آزمایش‌های تصویربرداری مانند ام آر آی یا سی تی اسکن یا آزمایش‌های دیگر استفاده شده است؟
- علائم عارضه در حال حاضر شامل چه مواردی می‌باشد؟
- محل بروز درد کجا می‌باشد و شدت درد چگونه است؟
- آیا شدت درد در طول روز متفاوت می‌باشد؟
- انجام چه فعالیت‌هایی برای بیمار دشوار می‌باشد؟
- از زمان بروز آسیب‌دیدگی انجام چه فعالیت‌هایی برای بیمار غیر ممکن می‌باشد؟
- چه فعالیت‌ها یا وضعیت‌های بدنی سبب تسکین درد می‌شوند؟
- آیا بیمار باردار است و یا اخیراً زایمان انجام داده است؟
پس از ارزیابی پرسش‌نامه، متخصص فیزیوتراپی از معاینه بدنی استفاده می‌کند. متخصص در طول معاینه بدنی:
- نحوه راه رفتن، بالا رفتن از راه پله و یا حفظ تعادل بر روی یک پا توسط بیمار را بررسی می‌کند.
- متخصص فیزیوتراپی قابلیت حرکتی و قدرت ستون فقرات و لگن را ارزیابی کرده و نوع روش درمانی جهت بهبود عارضه را تعیین می‌کند.
- متخصص به آرامی قسمت جلو، پهلو و پشت ستون فقرات و لگن را جهت وجود علائم بررسی می‌کند.
پس از ارزیابی پرسش‌نامه و انجام معاینه بدنی، متخصص فیزیوتراپی نتیجه بررسی خود را با بیمار مطرح می‌کند. متخصص فیزیوتراپی جهت طرح‌ریزی برنامه درمانی با بیمار همکاری می‌کند.
درمان درد مفصل ساکروایلیاک
جهت درمان درد مفصل ساکروایلیاک بیمار بایستی جهت کمک به کاهش التهاب در مفصل، از انجام فعالیت‌هایی که سبب تشدید درد مفصل می‌شود خودداری کند. استفاده از سرما و حرارت نیز در کاهش و درمان درد مفصل ساکروایلیاک مؤثر است. روش‌های دیگر درمان درد مفصل ساکروایلیاک عبارتند از:
مصرف دارو
مصرف دارو به درمان درد مفصل ساکروایلیاک کمک می‌کند. بسته به علت درد مفصل ساکروایلیاک امکان دارد پزشک مصرف موارد زیر را توصیه کند:
- داروهای مُسکن مانند داروهای بدون نیاز به نسخه پزشک
- داروهای ضد التهابی (مانند داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی)
- شل‌کننده‌های عضلانی (جهت کمک به رفع اسپاسم عضلانی)
- داروهای بیولوژیک مانند مهارکننده فاکتور تکروز تومور (جهت درمان اسپوندیلوآرتریت محوری یا اسپوندیلیت آنکیلوزان)
درمان درد مفصل ساکروایلیاک توسط متخصص فیزیوتراپی
متخصص فیزیوتراپی جهت بازیابی قدرت و عملکرد بیمار، برنامه درمانی ویژه را طرح‌ریزی می‌کند. استفاده از برنامه درمانی به بازگشت بیمار به برنامه فعالیت‌های روزانه کمک می‌کند. برنامه درمانی شامل موارد زیر می‌باشد:
آموزش به بیمار
متخصص فیزیوتراپی جهت تعیین و تغییر هر گونه عاملی که باعث بروز درد مفصل ساکروایلیاک شده است با بیمار همکاری می‌کند. همچنین نوع و مقدار تمارین درمانی مورد نظر، فعالیت‌های ورزشی و یا کفش‌های مورد استفاده بیمار نیز بررسی می‌شوند. متخصص فیزیوتراپی نحوه تغییر در انجام فعالیت‌های روزانه را به بیمار آموزش می‌دهد.
کنترل درد
متخصص فیزیوتراپی جهت درمان درد ساکروایلیاک، برنامه درمانی ویژه هر بیمار را طرح‌ریزی می‌کند. جهت کنترل و درمان درد ساکروایلیاک امکان دارد از یخ، اولتراسوند، تحریک الکتریکی و یا روش‌های دیگر استفاده شود. ممکن است کاهش و تغییر در نحوه انجام فعالیت‌هایی که سبب بروز درد می‌شوند به بیمار توصیه شود. متخصص فیزیوتراپی در تجویز روش‌های کاهش درد که نیاز به دارو را رفع می‌کند دارای تجربه و مهارت زیادی می‌باشد.
استفاده از بریس
امکان دارد متخصص فیزیوتراپی استفاده از بریس مانند کمربند طبی ساکروایلیاک را به بیمار توصیه کند. این کمربند با بهبود انعطاف‌پذیری و قدرت، امکان بازگشت به فعالیت‌های روزانه را برای بیمار فراهم می‌کند.
مکانیک بدن
نحوه استفاده از بدن جهت انجام فعالیت‌های روزانه در ایجاد درد مفصل ساکروایلیاک مؤثر است. متخصص فیزیوتراپی روش صحیح انجام حرکات و مکانیک بدن را به بیمار آموزش می‌دهد. این حرکات شامل نحوه صحیح نشستن، بلند کردن اجسام و حمل اشیاء می‌باشد.
درمان دستی
درمان دستی مانند ماساژ می‌تواند به درمان درد ساکروایلیاک کمک کند. متخصص فیزیوتراپی از بهترین گزینه درمان دستی جهت بهبود عارضه استفاده می‌کند.
تمارین مربوط به بهبود انعطاف‌پذیری
متخصص فیزیوتراپی طبق نیاز بیمار، برنامه ویژه درمانی را طراحی می‌کند. امکان دارد جهت بهبود انعطاف‌پذیری مفاصل و قابلیت حرکتی از تمارین انعطاف‌پذیری استفاده شود.
تمارین مربوط به بهبود قدرت عضلانی
تمارین ویژه جهت افزایش قدرت عضلانی سبب بهبود ثبات مفاصل ساکروایلیاک و ستون فقرات می‌شوند. متخصص فیزیوتراپی نحوه انجام تمارین ورزشی جهت رفع ضعف عضلانی (شامل عضلات شکم یا باسن) را به بیمار آموزش می‌دهد.
تمارین عملکردی
به محض بهبود درد، قدرت و قابلیت حرکتی، بیمار بایستی برنامه ورزشی و فعالیت‌های روزمره خود را ادامه دهد. جهت کاهش فشار وارد بر مفصل ساکروایلیاک، بیمار بایستی نحوه انجام حرکات به صورت ایمن و کنترل شده را یاد بگیرد تا احتمال بروز آسیب‌دیدگی کاهش پیدا کند. متخصص فیزیوتراپی با توجه به وضعیت خاص جسمانی هر بیمار، نحوه استفاده و حرکت بدن به شکل صحیح را به بیمار آموزش می‌دهد.
تزریق استروئید
در صورت عدم تأثیر روش‌های دیگر، امکان دارد پزشک تزریق استروئید را به بیمار توصیه کند. کورتیزون جهت کاهش التهاب و درد، به طور مستقیم در مفصل ساکروایلیاک تزریق می‌شود. تزریق استروئید معمولاً در بیمارستان و با استفاده از اشعه ایکس انجام می‌شود. هر شخص در طول سال می‌تواند تنها از تعداد محدودی تزریق استروئید در مفصل استفاده کند چرا که استروئید می‌تواند سبب ضعیف شدن استخوان‌ها و تاندون‌های مفاصل شود.
ابلیشن (حذف) با امواج رادیویی
در این روش از امواج رادیویی جهت از بین بردن تارهای عصبی که سیگنال درد را در مفصل انتقال می‌دهند استفاده می‌شود و در نتیجه سبب کاهش درد می‌شود.
جراحی
در صورت عدم تأثیر انواع روش‌های درمانی، امکان دارد پزشک استفاده از جراحی فیوژن مفصل را توصیه کند. در این روش از اجزا و ابزار فلزی جهت اتصال دو استخوان در مفصل ساکروایلیاک استفاده می‌شود.
مشاوره و راهنمایی
با تیمی از متخصصان ویژه در زمینه بیومکانیک، متعهد هستیم که به ورزشکاران، مربیان و علاقه مندان به ورزش در درک و بهبود عملکرد ورزشی انها از طریق لنز تحلیلی علمی کمک کنیم.
فرم درخواست مشاوره رایگان
نحوه جلوگیری از آسیب‌دیدگی مفصل ساکروایلیاک
رعایت وضعیت صحیح بدنی، فعالیت بدنی و جلوگیری از افتادن بر زمین جهت جلوگیری از آسیب‌دیدگی و بروز درد مفصل ساکروایلیاک الزامی می‌باشند. متخصص فیزیوتراپی جهت تقویت و کشش عضلات مورد نظر به منظور جلوگیری از بروز عارضه‌هایی مانند درد مفصل ساکروایلیاک به بیمار کمک می‌کند. متخصص فیزیوتراپی در جهت آموزش به بیمار برای دستیابی به سطح مناسب قدرت و عملکرد بدنی دارای مهارت و تجربه زیادی می‌باشد.
جهت جلوگیری از بروز مجدد درد مفصل ساکروایلیاک پس از فیزیوتراپی، بیمار بایستی قدرت و انعطاف‌پذیری بدن خود را حفظ کند. به این منظور بیمار باید برنامه ورزشی ویژه که توسط متخصص فیزیوتراپی طرح‌ریزی شده است را در منزل ادامه دهد. بهبود قدرت عضلانی به حفظ ثبات مفصل ساکروایلیاک کمک می‌کند.
