هر ساله تقریباً 800000 نفر در ایالات متحده آمریکا از سکته مغزی رنج میبرند. سکته مغزی میتواند منجر به بروز موارد زیر شود:
- ضعف عضلانی
- فلجی (ناتوانی در انجام کارها)
- مسائل شناختی
- کاهش کنترل عاطفی
- مرگ
یکی دیگر از اثرات شایع سکته مغزی در بیماران اختلال گفتاری است. بیماران مبتلا به سکته مغزی از اشکال متعددی از اختلال گفتاری رنج میبرند. این اشکال متعدد اختلال گفتاری در اصطلاح عمومی تحت عنوان آفازی دستهبندی میشوند.
تعدادی از بیماران سکته مغزی مجدداً به برخی از الگوهای طبیعی گفتاری پس از سکته باز میگردند. با این حال تمرینات گفتاردرمانی متنوعی وجود دارند که میتوانند در دوران بازیابی به بیماران سکته مغزی کمک کنند. در ادامه 5 مورد از بهترین تمرینات گفتاردرمانی که میتوانید در خانه انجام دهید، مرور شدهاند.
سکته مغزی و آفازی
همه بیماران سکته مغزی دچار آفازی نخواهند شد اما تخمین زده میشود که بالغ بر 40 درصد از بازماندگان سکته مغزی به نوعی از آفازی نیز مبتلا باشند.
مشاوره و راهنمایی
با تیمی از متخصصان ویژه در زمینه بیومکانیک، متعهد هستیم که به ورزشکاران، مربیان و علاقه مندان به ورزش در درک و بهبود عملکرد ورزشی انها از طریق لنز تحلیلی علمی کمک کنیم.
فرم درخواست مشاوره رایگان
سکته مغزی چیست؟
سکته مغزی زمانی اتفاق میافتد که خون نتواند به ناحیهای از مغز دسترسی پیدا کند. این امر میتواند به دلیل لخته شدن خون (به اصطلاح سکته ایسکمیک) یا شکسته شدن رگ خونی (سکته مغزی هموراژیک) باشد.
آفازی چیست؟
آفازی زمانی رخ میدهد که سکته مغزی در ناحیهای از مغز که مسئول کنترل گفتار یا ارتباط است، اتفاق بیفتد. آفازی به عنوان اختلال تکلم و یا گفتاری تعریف میشود. این مشکل میتواند بر گفتار، نوشتن، خواندن و ارتباطات عمومی تأثیر بگذارد.
انواع آفازی در بیماران سکته مغزی
در انواع مختلف آفازی بیمار مشکلات مختلفی را در زمینه گفتار و تکلم دارد.
آفازی بروکا (آفازی بیانی) به مشکل در یافتن کلمات یا جملات مناسب بیشتر از 4 کلمه اشاره دارد. در این نوع از آفازی شکلگیری کلمات ممکن است دشوار باشد و احتمالاً گفتار نامفهوم یا مبهم به نظر میرسد.
بیماران مبتلا به آفازی ورنیکه میتوانند کلمات را به زبان بیاورند اما در درک معنی کلمات مشکل دارند. این بیماران اغلب در جملات کلماتی بیربط یا بیمعنی را بیان میکنند.
آفازی طبقهبندیهای متعدد دیگری دارد. باور کلی در مورد آفازی این است که بیماران در شکل دادن به کلمات، گفتن صحیح کلمات و بیان جملات کامل و مطابق قواعد دستور زبان مشکل دارند.
گفتاردرمانی میتواند به بهبود گفتار پس از سکته مغزی کمک کند. در ادامه 5 تمرین خانگی ذکر شدهاند که میتوانند به روند بهبودی در بیماران سکته مغزی کمک کنند.
1. تمرینات تنفسی
یکی از علائم رایج آفازی و اختلال گفتاری در بیماران سکته مغزی مشکل در تنظیم تنفس هنگام صحبت کردن است. این امر میتواند باعث نیاز فرد به تنفس در میانه جملات و در نتیجه بروز مشکل در صحبت کردن به نحوی که درک آن برای شنوندگان دشوار است، گردد.
انجام تمرینات تنفسی به شما کمک میکند تنفس خود را تنظیم و بسیار راحتتر صحبت کنید. تنفسهای حین صحبت کردن خود را به دقت برنامهریزی کنید. جملات و تنفس مابین آنها را با خود تمرین کنید تا بر تنفس خود حین صحبت کردن تسلط پیدا کنید.
این تمرین به شما کمک میکند هنگام یادگیری مجدد نحوه ترکیب جملات و تنفس صحیح هنگام گفتار، برنامهریزی برای مکثهای تنفسی را بیاموزید.
2. تمرینات تقویت زبان
آرایش کلمات یکی دیگر از علائم رایج اختلال گفتاری در بازماندگان سکته مغزی است.
کشش زبان و انجام تمرینات باعث تقویت عضله و توانایی ایجاد صدای مناسب جهت فرم دادن به کلمات برای بیماران سکته مغزی میشود. همچنین این تمرینات به تقویت مسیرهای عصبی و «حافظه عضلانی» گفتاری که در بیماران پس از سکته مغزی از بین میرود، کمک میکند.
یکی از این تمرینات حرکت دادن زبان به داخل و خارج دهان است. کافی است زبان را بیرون آورده و چند ثانیه در این حالت باقی بمانید، سپس زبان را به داخل بکشید. این کار را چند بار در روز تکرار کنید.
همچنین میتوانید زبان را جهت تقویت در داخل دهان به راست و چپ حرکت دهید. بیمار میتواند مطابق دستورالعملهای متخصص بخشهایی از زبان خود را در نواحی خاصی از دهان لمس کند تا توانایی خود در کنترل زبان حین صحبت کردن را افزایش دهد.
3. تمرین صداهای گفتاری
ایجاد صداها و کلمات مناسب برای بیماران آفازی مشکل است. تمرکز روی اصوات و کلمات خاص میتواند تمرین خانگی بسیار خوبی برای بیماران سکته مغزی باشد.
به عنوان مثال از بیمار بخواهید صداهای مشابه مانند «آه، ای، ات، آل، آک … و غیره» را تکرار کند. قبل از تمرین مجموعه دیگر، این مجموعه را بارها پشت سر هم تمرین کنید. با این کار میتوانید دهان و زبان را جهت بهبود فرم دادن به صداها و کلمات تمرین دهید.
شما باید روی وضوح صدا (تا حد ممکن آن را واضح و قابل فهم کنید) و قدرت (برای تقویت گلو و افزایش درک صدا را تا حد امکان بلند کنید) نیز تمرکز نمایید.
همچنین میتوانید کلمات خاصی را تکرار کنید تا اصوات و حرکات اصلاح شوند. همراه با پیشرفت در این زمینه میتوانید کلمات دشوارتری را تکرار کنید.
4. نامگذاری تصاویر
برای برخی از بیماران شکلگیری فیزیکی کلمات دشوار است. برخی دیگر نیز با تشکیل کلمهای که به آن فکر میکنند مشکل دارند. به منظور تقویت ارتباط بین کلمات و چیزها، میتوانید خود را با نگاه کردن به تصاویر امتحان کنید و کلمهای را که نشان میدهد تمرین کنید.
این تمرین به شما کمک میکند تصاویر را با کلمات در ذهن خود مرتبط کنید و در عین حال به بهبود گفتار در شکلگیری کلمات کمک میکند. سعی کنید کلمه مورد نظر را چندین بار تکرار کنید تا در تلفظ و نحوه شکلگیری کلمه با عضلات دهان و زبان تسلط کامل پیدا کنید.
5. تمرین جمله
ایجاد کلمات منفرد در بیماران سکته مغزی تنها مشکل نیست. بسیاری از بیماران با تشکیل جملات کامل و صحیح نیز مشکل دارند.
حین انجام تمرین گفتن صحیح برخی کلمات و اصوات باید ساخت جملهها را نیز امتحان کنید. میتوانید جملاتی که میخوانید را تمرین کنید (اگر قدرت درک خواندن پس از سکته را حفظ کردهاید).
همچنین میتوانید تمرین جمله را با تمرین «نامگذاری تصاویر» ترکیب کنید. سعی کنید جملهای را بر اساس عکسهایی که برای تمرین کلمات استفاده میکنید، بسازید. با تکرار هرچه بیشتر این تمرین میتوانید پس از سکته مغزی گفتار را به برقراری ارتباط پیوند دهید.
این 5 تمرین گفتار درمانی میتوانند به بیماران سکته مغزی کمک کنند
گفتار و برقراری ارتباط با گفتن کلمات شروع و متوقف نمیشوند. این فرآیند شامل درک نوع کلماتی که باید بگویید، چگونگی تکلم آنها، زمان مناسب تنفس و چگونگی ساخت جملات کامل است.
تمرینات گفتاردرمانی برای بیماران سکته مغزی فواید بسیار زیادی دارند. این تمرینات میتوانند به آنها در یادگیری مجدد نحوه صحیح تشکیل کلمات، تولید اصوات و تنفس هنگام گفتار کمک کنند.
اگر فکر میکنید که در زمینه اختلال گفتاری پس از سکته مغزی به کمک نیاز دارید، ما میتوانیم یک جلسه مشاوره رایگان جهت ارزیابی وضعیت و نیازهای شما را برنامهریزی کنیم.
سؤالات متداول
1. آیا بازیابی گفتار پس از سکته مغزی امکان پذیر است؟
اختلال در تکلم یا آفازی در بیش از یک سوم افرادی که از سکته مغزی در سمت چپ مغز خود نجات یافتهاند، رخ میدهد. تعداد زیادی از بیماران طی چند ماه پس از سکته مغزی بهبود مییابند. هرچند بیش از 60 درصد از افراد به مدت بیش از 6 ماه پس از سکته مغزی همچنان دچار اختلال در تکلم هستند. یه این حالت آفازی مزمن اطلاق میشود.
2. چگونه میتوانم به بیمار سکته مغزی در بازیابی قدرت تکلم کمک کنم؟
به فرد بیمار اطمینان دهید که ناامیدی او را درک میکنید. برخی مطالب را یادداشت کنید. در مورد شغل، علایق و احساسات کنونی و قبل از سکته مغزی فرد بیمار اطلاعاتی کسب کنید. سعی کنید با این موارد ارتباط برقرار کنید. بدون قطع صحبت یا اصلاح آن به بیمار فرصت دهید آنچه را که میخواهد بگوید.
3. آیا بعد از سکته مغزی به گفتار درمانی نیاز دارید؟
یکی از آسیبزاترین اثرات سکته مغزی از دست دادن توانایی برقراری ارتباط یا آفازی است. تا حدود 40 درصد از کل بیماران سکته مغزی توانایی صحبت کردن یا درک گفتاری را دارند که تا حدی دچار مشکل شده است. خوشبختانه گفتاردرمانی میتواند به بیماران در بازیابی درصدی یا کل این عملکرد مهم کمک کند.
مشاوره و راهنمایی
با تیمی از متخصصان ویژه در زمینه بیومکانیک، متعهد هستیم که به ورزشکاران، مربیان و علاقه مندان به ورزش در درک و بهبود عملکرد ورزشی انها از طریق لنز تحلیلی علمی کمک کنیم.