راه رفتن روی دو پا یک ویژگی مهم برای انسان است. نکته اصلی در روند سالم بالا رفتن سن و پیری، حفظ تحرک مطلوب در فعالیت‌های روزمره مانند قدم زدن است. درک نحوه عملکرد شما می‌تواند خطر سقوط و سایر حوادث دیگر را کاهش دهد. دستگاه آنالیز راه رفتن، از حسگرهای حرکتی استفاده می‌کند که توانایی شما در داشتن حرکت خوب را آزمایش می‌کند. اکنون به‌سادگی با برداشتن چند قدم، می‌توانید فوراً سرعت راه رفتن و تغییرپذیری گام خود را تجزیه‌وتحلیل کنید.
در این مقاله، اطلاعاتی در مورد مراحل مختلف چرخه راه رفتن، عملکردهای مهم پا هنگام راه رفتن و تحلیل راه رفتن ارائه می‌شود که یک مهارت اصلی برای فیزیوتراپیست ها می‌باشد.
مشاوره و راهنمایی
با تیمی از متخصصان ویژه در زمینه بیومکانیک، متعهد هستیم که به ورزشکاران، مربیان و علاقه مندان به ورزش در درک و بهبود عملکرد ورزشی انها از طریق لنز تحلیلی علمی کمک کنیم.
فرم درخواست مشاوره رایگان
فرم درخواست مشاوره رایگان
گام حرکتی چیست؟
راه رفتن و قدم برداشتن که شامل پنج مرحله می‌شود، روشی است که در هر گام کف پایتان به روی زمین می‌خورد و از روی آن بلند می‌شود. این پنج مرحله به شرح زیر است:
- ایستادن- وقتی کف پای شما برای اولین بار به زمین برخورد می‌کند.
- بارگیری- از زمانی که پاشنه پایتان به زمین برخورد می‌کند تا لحظه‌ای که قسمت جلوی پا پایین می اید.
- حالت ایستادن میانی- نقطه‌ای که در آن پاشنه پایتان شروع به بلند شدن می‌کند و جلوی پا خم می‌شود.
- بلند شدن پنجه پا- هنگامی که پای شما کاملاً از زمین جدا می‌شود.
- نوسان- زمان بین بلند شدن کف پای از روی زمین و برخورد مجدد آن با زمین.
در طی این پنج مرحله پا حرکت رولی طبیعی، حرکات رو به بیرون یا رو به داخل خود را دارد. صدمات می‌تواند هنگامی رخ دهد که این حرکات رولی، معروف به پرونیشن، بیش از حد باشند.
- وقتی پرونیشن با حالت طبیعی باشد، پا به طور یکسان می‌چرخد و نیروی ضربه را بهینه توزیع می‌کند و به دنبال آن پنجه‌ی پا به‌صورت هماهنگ از زمین بلند می‌شود. افرادی که دارای حالت پرونیشن طبیعی هستند معمولاً به دوندگان خنثی (neutral runners) گفته می‌شوند.
- وقتی پرونیشن پا بیش از حد باشد، پا بیش از حد به سمت داخل می‌چرخد ، قوس کف پا را صاف می‌کند و موجب کشیدگی زیاد از حد عضلات و تاندون‌های پا می‌شود.
- وقتی پرونیشن کمتر از حد طبیعی باشد (سوپینیشن)، کف پا بیش از حد به سمت خارج می‌چرخد که این مسئله بر روی ماهیچه‌ها و تاندون‌هایی که باعث تقویت مچ پا می‌شوند فشار وارد می‌کند.
چرا به آنالیز راه رفتن نیاز دارم؟
اگر در سایر فعالیت‌های ورزشی زیاد گام برمی‌دارید، راه می‌روید، آهسته می‌دوید، یا با حداکثر سرعت می‌دوید یا فعالیت‌های دیگری انجام می‌دهید، آنالیز راه رفتن کاری عاقلانه است زیرا این آنالیز می‌تواند نشان دهد که “آسیب‌ها” احتمالاً در چه نقاطی ممکن است رخ دهند حتی اگر هنوز مشکلی برایتان پیش نیامده است. اگر درد و ناراحتی در کف پاها، مچ پا، زانوها، پا و لگن مشاهده شود، به دلیل آنکه ریشه چنین مواردی اغلب در تجزیه و تحلیل حرکات یافت می‌شود، آنالیز راه رفتن نیز ایده خوبی برای کمک به این مسائل است.
تحلیل راه رفتن چه مزایایی دارد؟
از تحلیل راه رفتن می‌توان برای مشخص کردن اینکه پای شما چگونه می‌چرخد استفاده کرد و از طریق می‌توان کفشی را پیشنهاد کرد که به‌درستی از پای شما محافظت کند، البته در این آنالیز می‌توان نحوه حرکت تمام بدن را در هر قدم بررسی کرد.
” هر فرد سبک دویدن و راه رفتن خود را دارد، بنابراین تجزیه و تحلیل کل بدن بسیار مهم است. نتیجه‌ی این تحلیل می‌تواند درکی از نیازهای دونده را فراهم کند. معمولاً انتخاب صحیح کفش بخشی از این راه‌حل است، البته این آنالیز به توصیه‌هایی در مورد انعطاف‌پذیری، استحکام و رژیم یا برنامه‌ی اماده‌سازی بدن نیز منجر می‌شود. “
رایج‌ترین موضوعاتی که توسط آنالیز راه رفتن تشخیص داده می‌شود
“ریتم راه رفتن آهسته – گام‌های بلندتر با تکرار پایین؛ برخورد پاشنه پا با زمین گذاشتن کف پا در مقابل لگن. کو بودن قدرت در قسمت میانی و هسته بدن که منجر به افتادگی باسن می‌شود که می‌تواند باعث شود هر دو زانو و مچ پا به سمت داخل بچرخد؛ و عدم انعطاف‌پذیری و قدرت، به‌ویژه در عضلات سرینی و عضلات پشت ساق پاها.
همه این‌ها می‌تواند منجر به آسیب و کاهش راندمان دویدن شود. اگرچه، همه این موارد را می‌توان به‌راحتی برطرف کرد. پیلاتس، تمرینات عضلات هسته بدن و تمرینات یوگا می‌توانند مکملی برای دویدن باشند زیرا آن‌ها قدرت عضلات هسته را با انعطاف‌پذیری ترکیب می‌کنند تا به افزایش کارایی کمک کنند و البته خطر آسیب را نیز کاهش می‌دهند. “
قبل از کار آنالیز راه رفتن
شناسایی ناهنجاری‌ها
یک راه برای انجام این کار، مشاهده مشکلات و محدودیت‌ها در فرد است به عبارت دیگر، هرگونه بی‌نظمی و ناهنجاری در هنگام دویدن یا راه رفتن. ناهنجاری می‌تواند صدماتی را ایجاد کند؛ هر چه عدم تعادل بیشتر باشد، احتمال آسیب‌دیدگی بیشتر می‌شود، به‌خصوص صدمات ناشی از حرکت مکرر که در دوهای جاده‌ای بسیار شایع است.
این مسئله را می‌توان قبل از معاینه بر روی تردمیل ارزیابی کرد. فقط با صاف ایستادن فرد و ارزیابی وضعیت او، پزشک می‌تواند هرگونه عدم تقارن را تشخیص دهد؛ حتی اگر هیچ نوع سابقه‌ی بیماری زمینه‌ای ندارید، ممکن است احساس کنید که شاید مشکلی وجود داشته باشد. در هنگام انجام این آنالیز، یک سابقه کوتاهی از وضعیت بیمار برای اطلاع از جزئیات بیشتر در مورد وضعیت او گرفته می‌شود.
سابقه پزشکی کوتاه
در اینجا چند مورد از سؤالاتی که پزشکان برای درک وضعیت بیماران خود مطرح می‌کنند، آورده شده است:
- مشکلات از کی آغاز شده و آیا می‌توانید آن‌ها را به فعالیتی ربط دهید؟
- آیا در گذشته دچار آسیب دیدگی در پاهایتان شده‌اید
- آیا میزان این مشکلات نسبت به کفش یا سطح آن متفاوت است؟
- آیا مسائل دیگری دارید؟
- چیز دیگری هست که فکر کنید ممکن است در مسائل به وجود آمده برای شما نقش داشته باشد؟
- چه اهدافی دارید؟
در طول تحلیل راه رفتن، چه کارهایی انجام می‌شود؟
برای دوندگان، تجزیه و تحلیل راه رفتن معمولاً شامل یک تست تردمیل نسبتاً سریع و آزاد است (همچنین می‌تواند یک فرایند بسیار کامل تحت نظر یک متخصص پا باشد).
در اولین مرحله در این آنالیز، فرد می‌بایست با پای‌برهنه بر روی زمین بایستد و زانوها را خم کند و همین کار را در جلوی آینه انجام دهد تا دید بهتری به نحوه قرار گرفتن پاهای خود بر روی زمین داشته باشد. سپس بیمار برای مدت کوتاهی با کفشی که برای سطح پرونیشن او توصیه شده است بر روی یک تردمیل بدود. کل این کار در زیر 30 دقیقه طول کشید و فرد این فرصت را دارد که با یک جفت کفش متفاوت بدود.
جلسات طولانی‌تری نیز وجود دارد که در آن کل گام و راه رفتن شما مورد توجه قرار خواهد گرفت، اما به‌طورکلی، کار تحلیل راه رفتن با کفش‌های ورزشی مخصوص خیلی فراتر از بررسی میزان قوس و پرونیشن کف پایتان شما در حین دویدن نمی‌رود و مراجعه به پزشک همچنان لازم است.
آنالیز حرکتی ویدئویی چیست؟
آنالیز حرکتی و راه رفتن با روش ویدیویی، شامل دویدن چند دقیقه بر روی تردمیل است در حالی که فیلمی از پاهای دونده گرفته می‌شود. سپس این فیلم آهسته می‌شود و توسط یک کارشناس یا متخصص که از تخصص کافی در آنالیز و توضیح یافته‌ها برخوردار است، مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد. دوندگان می‌توانند بر اساس نتایج، انواع کفش را امتحان کنند، کوسنینگ (بالشتک زیر پاشنه یا جاهای دیگر کف پا) انتخابی، کوسنینگ ساختاری یا گزینه‌هایی با بیشترین پشتیبانی را انتخاب کنند.
علاوه بر کمک به دوندگان در یافتن کفش مناسب از طریق ارزیابی حرکت پا، آنالیز راه رفتن ویدیویی همچنین به حرکت پا و بدن نگاه می‌کند تا ببیند آیا این تجزیه و تحلیل می‌تواند بیشتر به دونده کمک کند یا خیر. با کم کردن سرعت فیلم‌برداری و مشاهده مراحل مختلف دویدن با جزئیات، کارشناسان می‌توانند به شناسایی حرکات خاصی که ممکن است باعث ایجاد صدمات یا تأثیرگذاری بر راندمان عملکرد شوند، کمک کنند.
چه چیزی باعث یک آنالیز راه رفتن خوب می‌شود؟
اولین نکته‌ای که باید در نظر بگیریم این است که ما به‌طور طبیعی به‌صورت سه‌بعدی حرکت می‌کنیم؛ بنابراین، در این خصوص، مشاهده و بررسی بدن در صفحه ساژیتال (صفحه ایست عمودی که بدن را به قسمت‌های چپ و راست تقسیم می‌کند)، بسیار مهم است. اولین اشتباهی که برخی از متخصصان می‌توانند مرتکب شوند، این است که فقط از “صفحه‌ی جلویی” – یعنی از روبرو- نگاه کنند. مشاهده‌ی تنها یک بعد، اطلاعات کافی را در اختیار شما قرار نمی‌دهد.
سه صفحه برای بدن
- صفحه جلویی یا پیشین – نمای کلاسیکی که در کفش‌ها مشاهده می‌کنید که در وهله‌ی اول فقط حرکت از پهلوی پاها و مچ پا را نشان می‌دهد. اگرچه جزئی از این حرکت در این صفحه در طی دویدن اتفاق می‌افتد، اما تغییرپذیری آن بالا است. به این معنی که هرگونه ناهنجاری برداشت شده از آن قابل‌توجه است.
- صفحه ساژيتال – 85٪ حرکت در طی چرخه راه رفتن اتفاق می‌افتد و لزوماً حرکت هنگامی نگاه کردن از یک طرف، مشاهده می‌شود.
- صفحه ترانسورس (عرضي) – حرکت چرخشی در اطراف یک محور؛ که مشخص کردن نقاط بر روی آن بسیار دشوار است اگرچه پیش بینی این نقاط می‌تواند سرنخی از آسیب‌دیدگی احتمالی را به شما بدهد. in-toeing (چرخش انگشتان پا به داخل) و out-toeing (چرخش انگشتان پا به خارج)، نمونه‌هایی از حرکات پیش‌بینی‌شده در این صفحه است
- بالاتنه و پایین‌تنه مناطقی هستند که باید به آن‌ها نیز نگاه کرد. حتی اگر تمرکز باید بر روی پاها باشد، برای به دست آوردن بینشی بیشتر از وضعیت فرد، تجزیه‌وتحلیل آنچه در جاهای دیگر بدن رخ می‌دهد مهم است.
حرکاتی که پزشکان در آنالیز راه رفتن مشاهده می‌کنند
- نوسان و حرکت دست – می‌تواند در میزان حرکت گام نقش داشته باشد.
- حرکت سر به جلو و عقب – می‌تواند شما را از حالات پرشی بودن بدن در راه رفتن مطلع کند و همچنین نشانه‌ای از نامناسب بودن نحوه‌ی راه رفتنتان باشد.
- کج شدن شانه – ممکن است علامتی برای تفاوت طول پاها و / یا اسکولیوز باشد
- کج بودن لگن – می‌تواند نشان‌دهنده‌ی ضعیف بودن عضلات سرینی و درگیری عضلات پایین شکمتان – به عبارت دیگر، فرم ضعیف آن‌ها باشد.
- ضربه‌ی مرحله‌ای پاشنه پا- به معنای واقعی، یعنی بلافاصله هنگامی‌که پاشنه پا به زمین برخورد می‌کند. در اینجا، شما باید به موقعیت پا در هنگام تماس با زمین توجه داشته باشید و اینکه در ارتباط با بدن در کجا فرود می‌آید؟ با دقت بیشتری می‌توان مرکز جرم را در صفحه ساژیتال مشاهده کرد.
- تماس کف پا با زمین (Mid Stance) که در آن بار از طریق آن به پای نگه دارنده منتقل می‌شود؛ بنابراین، در این مرحله می‌توانید میزان بی‌نظمی‌های زیادی را در الگوی راه رفتن مشخص کنید، زیرا بیشتر جابجایی مفاصل و بافت‌ها در این مرحله اتفاق می‌افتند. همچنین این مرحله طولانی‌تر از مراحل دیگر است.
- پیش‌رانش (Propulsion ) –مرحله‌ای پس‌ازآنکه پاشنه‌ی دارای بار از زمین بلند می‌شود. مهم‌تر از همه، این حرکت اساساً خلاصه‌ای ازآنچه اتفاق افتاده است را ارائه می‌دهد.
مشاوره و راهنمایی
با تیمی از متخصصان ویژه در زمینه بیومکانیک، متعهد هستیم که به ورزشکاران، مربیان و علاقه مندان به ورزش در درک و بهبود عملکرد ورزشی انها از طریق لنز تحلیلی علمی کمک کنیم.
فرم درخواست مشاوره رایگان
آیا این آنالیز ارزش انجام دادن دارد؟
اگر یک دونده با تجربه‌ای هستید که ایده خوبی برای کفش‌های دلخواهتان دارید، پس احتمالاً بهتر از همه میدانید که چه می‌خواهید (مگر اینکه دچار صدمات زیادی شده باشید). بااین‌حال، این کار برای دوندگان جدید ارزش انجام دادن دارد. می‌توانید در مورد سبک دویدن و اصطلاحات پیرامون کفش ورزشی مخصوص دویدن چیزی بیاموزید و این فرصت را خواهید داشت که برخی از انواع کفش‌ها را امتحان کنید. همه این‌ها، انتخاب یک جفت کفش را برای شما آسان‌تر خواهد کرد، چه در همان‌جا انتخاب کنید و چه بعدها به دنبال آن باشید. حتی اگر با توصیه‌های گفته شده مخالف باشید، حداقل می‌توانید انتخاب آگاهانه‌تری داشته باشید.
پس این احتمال وجود دارد که تجزیه‌وتحلیل راه رفتن، نکات مهمی را در مورد سبک دویدن شما کشف کند که به شما می‌گوید بهترین نوع کفش برای شما چیست یا، شاید مهم‌تر از همه، به شما نشان دهد که نوع کفشی که پوشیده‌اید اشتباه است و بری شما مناسب نیست. این ممکن است به معنای آن باشد که از صدمات ناخوشایندی که می‌تواند آموزش را به یک تجربه ناامیدکننده تبدیل کند، اجتناب می‌کنید.
از اطلاعاتی که پزشکان در تجزیه‌وتحلیل فوق جمع‌آوری می‌کنند، برای تهیه یک برنامه مناسب برای بیماران استفاده می‌شود که بسته به سطح مسائل موجود، شامل موارد زیر خواهد بود:
- فیزیوتراپی برای کمک به استقامت بدن شما مورد نیاز است
- درمان دستی، به عنوان مثال ماساژ یا طب سوزنی برای آزادسازی بافت نرم برای شما مناسب است
- برنامه‌ی آموزش مجدد نحوه دویدن
- ارزیابی ارتز (کفی) ها / کفش
- موارد دیگری که باید در نظر بگیرید و تنظیم کنید عبارت‌اند از
- تغذیه
- خواب
- تقسیم‌بندی کارها برحسب دوره و زمان
