بر اساس آمار، بیش از 80 درصد از افراد بزرگسال در طول زندگی خود دچار کمردرد میشوند. در ناحیه کمر ساختارهایی مانند استخوانها، رباطها، مفاصل و عضلات وجود دارند و ستون فقرات در مرکز همه این ساختارها قرار دارد. تشخیص عارضه مرتبط با کمر و درمان آن به ارزیابی توسط پزشک نیاز دارد.
در صورت بروز درد ناشی از فتق دیسک کمر، در بسیاری از موارد از روشهای غیر جراحی جهت بازگشت به فعالیتهای روزانه استفاده میشود. چنانچه این روشهای تاثیری در بهبود عارضه نداشته باشند امکان دارد از عمل دیسک کمر استفاده شود. ممکن است عمل دیسک کمر برای همه افراد مناسب نباشد. در این مقاله موارد لازم جهت اطلاع از عوارض عمل دیسک کمر ارائه میشوند.
میزان موفقیت عمل دیسک کمر
بروز فتق دیسک در ناحیه کمر شایع میباشد ولی امکان دارد فتق دیسک در قسمت ستون فقرات گردنی نیز ایجاد شود. در صورت تخریب دیسک ناشی از افزایش سن، امکان دارد به استفاده از عمل دیسک کمر نیاز باشد. بسته به محل بروز فتق دیسک، ممکن است به دیگر روشهای جراحی نیاز باشد.
- میکرودیسککتومی: استفاده از این روش برای درمان فتق دیسک در ناحیه کمر متداول میباشد. درروش میکرودیسککتومی، به منظور ایجاد فضای بیشتر و کاهش فشار وارد بر ریشه عصبی و کمک به روند بهبود، بخش بیرونزده دیسک در زیر ریشه عصبی برداشته میشود.
- دیسککتومی: بهکارگیری دیسککتومی برای درمان فتق دیسک در قسمت گردن رایج میباشد. در این روش جهت برداشتن فشار از طناب نخاعی و ریشهای عصبی جراح از قسمت عقب یا جلوی گردن، محتویات دیسک را خارج میکند.
بر طبق اطلاعات به دست آمده از یک تحقیق، میزان موفقیت عمل دیسک کمر در میان 39048 بیمار، 9/78 درصد میباشد. بر اساس همین تحقیق، میزان موفقیت عمل دیسک در قسمت گردن، 94 درصد میباشد.
مشاوره و راهنمایی
با تیمی از متخصصان ویژه در زمینه بیومکانیک، متعهد هستیم که به ورزشکاران، مربیان و علاقه مندان به ورزش در درک و بهبود عملکرد ورزشی انها از طریق لنز تحلیلی علمی کمک کنیم.
فرم درخواست مشاوره رایگان
آیا عمل دیسک کمر خطرناک میباشد؟
هر نوع عمل جراحی از جمله عمل دیسک کمر دارای خطرات احتمالی میباشد. ماهیت عمل دیسک کمر باعث میشود که خطرات ناشی از این روش جراحی در مقایسه با سایر روشهای جراحی افزایش پیدا کند. عمل دیسک کمر در اطراف قسمتهای حساس در ستون فقرات و طناب نخاعی انجام میشود. خطرات ناشی از بروز مشکلات در زمان عمل دیسک کمر شامل فلج یا عفونت نخاعی میباشند.
با وجود احتمال بروز عوارض شدید دیسک کمر، میزان مرگ ناشی از جراحی دیسک کمر پایین میباشد. میزان عوارض عمل دیسک کمر نیز پایین میباشد و بر اساس مطالعه انجام شده بر روی 3475 بیمار، میزان بروز عوارض 6/7 درصد میباشد. بسته به وضعیت جسمانی بیمار و نوع روش جراحی مورد استفاده، میزان بروز خطرات و عوارض عمل دیسک کمر متفاوت میباشد.
علت بروز عوارض عمل دیسک کمر چیست؟
ستون فقرات و طناب نخاعی نقش بسیار مهمی در قدرت، حس و حرکات بدنی دارند. بروز مشکلات و عوارض عمل دیسک کمر میتواند سبب ایجاد اختلال در یک یا چند مورد از عوامل فوق شود. به علاوه، پیچیده بوده عمل جراحی میتواند باعث شود که خطرات احتمالی بیشتری نسبت به یک عمل جراحی سادهتر وجود داشته باشند.
به غیر از خطرات و عوارض عمل دیسک کمر، یکی دیگر از مشکلات مرتبط با این نوع جراحی میزان موفقیتآمیز بودن آن میباشد.
جراحی ناموفق دیسک کمر
جراحی ناموفق دیسک کمر نسبتاً شایع میباشد؛ ولی نه به این دلیل که جراح عمل را به شیوه نادرست انجام داده است. عمل دیسک کمر تنها به دو هدف انجام میشود: رفع فشردگی ریشه عصبی و یا تثبیت یک مفصل دردناک. در صورتی که فشردگی عصب و یا مفصل دردناک باعث ایجاد درد شده باشد، پزشک میتواند بوسیله جراحی این موارد را درمان کند.
ولی تعیین و تشخیص هر یک از این موارد پیش از جراحی دشوار میباشد. یکی از عوامل عدم موفقیت عمل دیسک کمر، عدم تشخیص علت بروز درد است. استفاده از روشهای درمانی غیر جراحی مناسب پیش از جراحی میتواند در صورت عدم تشخیص علت اصلی بروز درد به خودداری از بهکارگیری جراحی پرهزینه کمک کند.
عوارض عمل دیسک کمر شامل چه مواردی میباشد؟
با وجود این که میزان بروز عوارض عمل دیسک کمر نسبتاً پایین میباشد، احتمال بروز مشکلات و عوارض مختلف وجود دارد. عوارض عمل دیسک کمر شامل موارد زیر میباشد:
ترومبوز سیاهرگی عمقی
ممکن است انجام جراحی نزدیک لگن و یا اندام تحتانی بدن سبب ایجاد لختههای خون در ساق پا، ران یا لگن ایجاد شود. این حالت زمانی ایجاد میشود که بدن پس از جراحی سعی در توقف خونریزی دارد. همچنین ممکن است این حالت در اثر آسیبدیدگی رگهای خونی نزدیک ناحیه جراحی بروز کند.
پارگی دورال (سخت شامه)
چنانچه جراحی سبب پاره شدن پوشش محافظ روی طناب نخاعی و اعصاب شود، امکان پارگی دورال وجود دارد. امکان دارد جراح قادر به تشخیص و ترمیم پارگی دورال در زمان جراحی باشد و در بیشتر موارد پارگی بدون بروز مشکل بهبود پیدا میکند. در صورتی که پارگی دورال به درستی بهبود پیدا نکند، امکان دارد سردرد در اثر نشست مایع نخاعی ایجاد شود.
مشکلات مرتبط به ریهها
یکی دیگر از عوارض عمل دیسک کمر، بروز مشکلات موقتی مرتبط با عملکرد ریهها ناشی از بیهوشی عمومی میباشد. تقویت و افزایش سلامت ریهها قبل و بعد از جراحی با استفاده از روشهایی مانند تنفس عمیق به بهبود عملکرد ریهها کمک میکند.
عفونت
میزان احتمال بروز عفونت پس از عمل دیسک کمر پایین میباشد ولـی در هر حـال بروز عفونت امـکانپذیر اسـت. در صـورت عفونی شدن محل جراحی، امکان دارد عفونت به طناب نخاعی و مهرهها نیز گسترش پیدا کند. بسیاری از پزشکان جهت کمک به جلوگیری از بروز عفونت، پیش از جراحی آنتیبیوتیک برای بیمار تجویز میکنند (خصوصاً اگر در جراحی از ابزار فلزی و یا گرافت استخوان استفاده شود).
اختلال در عملکرد ابزار فلزی به کار رفته در ستون فقرات
در بسیاری از جراحیهای دیسک کمر از پیچ، میله یا صفحات فلزی به منظور کمک به بهبود مهرهها در راستای مناسب استفاده میشود. در صورت شکستن هر یک از این قطعات یا جابهجایی آنها پیش از بهبود استخوان، امکان دارد به انجام جراحی دیگری جهت ترمیم آن نیاز باشد.
درد مداوم
یکی دیگر از عوارض عمل دیسک کمر در صورت عدم موفقیت جراحی، بروز درد مداوم پس از بهبودی میباشد. در بدترین حالت ممکن، امکان دارد جراحی سبب افزایش درد شود. به همین دلیل تعیین دقیق منشأ اصلی بروز درد پیش از انجام جراحی ضروری میباشد تا احتمال عدم موفقیت جراحی کمر کاهش پیدا کند.
اختلال در عملکرد جنسی
طناب نخاعی و اعصاب، سیگنالهایی را به تمام بدن ارسال میکنند. در صورت آسیبدیدگی اعصاب نزدیک لگن در اثر جراحی، ممکن است اختلال در عملکرد جنسی ایجاد شود.
سندرم ترانزیشنال
در ستون فقرات در حالت طبیعی، تمامی مهرهها به کمک یکدیگر وزن بدن را به طور یکنواخت توزیع میکنند. پس از عمل دیسک کمر، امکان دارد در زمان بهبودی ستون فقرات بر برخی از مهرهها فشار غیر یکنواخت وارد شود. این حالت میتواندن سبب افزایش سرعت روند ساییدگی در مهرههای مجاور و بروز درد شود.
پسودو آرتروز
در صورت انجام جراحی فیوژن ستون فقرات و عدم اتصال موفقیتآمیز مهرهها، امکان دارد درد مداوم ناشی از پسودو آرتروز ایجاد شود. در این حالت ممکن است جهت رفع این عارضه (در صورت عدم بهبود یا تشدید با گذشت زمان) به استفاده مجدد از جراحی نیاز باشد.
جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه بروز عوارض عمل دیسک کمر با پزشک مشورت نمایید.
علت عدم موفقیت عمل دیسک کمر در برخی از مواقع چه میباشد؟
کسب نتیجه رضایتبخش در عمل دیسک کمر به عوامل مختلفی بستگی دارد. این عوامل شامل وضعیت سلامتی بیمار، نوع روش جراحی کمر و عارضههای ایجاد شده پس از جراحی میباشند.
وضعیت سلامتی بیمار
وضعیت سلامتی بیمار میتواند در میزان موفقیت عمل جراحی مؤثر باشد. عوامل زیر میتواند بر میزان موفقیت جراحی کمر مؤثر باشند:
- افسردگی
- وضعیت نامناسب سلامت روانی بیمار
- مصرف سیگار
- اضافه وزن
- سن
- فشار خون بالا
روش مورد استفاده جهت عمل دیسک کمر
در صورتی که از روش مناسب جراحی دیسک کمر جهت رفع درد استفاده نشود، احتمال عدم موفقیت جراحی افزایش پیدا میکند. در صورت بروز هر گونه مشکل یا عوارض در حین جراحی نیز امکان عدم موفقیت جراحی وجود دارد.
عارضههای ایجاد شده پس از جراحی دیسک کمر
در صورت بروز هر یک از عارضههای زیر پس از جراحی، امکان عدم موفقیت جراحی دیسک کمر وجود دارد:
- هماتوم در قسمتهای اپیدورال یا سابدورال
- عفونت نخاعی
- تجمع مایع نزدیک نخاع
- آسیبدیدگی اعصاب
همچنین در صورت وجود سندرم ترانزیشنال در زمان بهبودی نیز امکان عدم موفقیت عمل دیسک کمر وجود دارد.
در چه مواقعی از عمل دیسک کمر استفاده میشود؟
پیش از استفاده از عمل جراحی، پزشک به کار بردن روشهای غیر جراحی را به بیمار توصیه میکند. بیشتر پزشکان یک مدت زمان سه ماهه را برای استفاده از گزینههای درمانی غیر جراحی پیشنهاد میکنند؛ چرا که بسیاری از مشکلات مرتبط با کمر در این مدت زمان بهبود پیدا میکنند. در صورت عدم تأثیر روشهای غیر جراحی در رفع درد، بیمار بایستی با پزشک در ارتباط با جراحی مشورت نماید.
پزشک استفاده از جراحی را در موارد زیر توصیه میکند:
- پارگی یا فتق دیسک و آسیبدیدگی یک یا چند دیسک
- وجود بیماری تخریبی دیسک در اثر افزایش سن
- تنگی کانال نخاعی و وارد شدن فشار بر طناب نخاعی و اعصاب
- شکستگی در ستون فقرات در اثر پوکی استخوان
- وجود عارضه سُرخوردگی مهرههای کمری
پیش از انجام جراحی دیسک کمر، بیمار بایستی موارد زیر را ارزیابی کند:
- خطرات ناشی از جراحی و نحوه تأثیر جراحی بر وضعیت جسمانی
- تاثیرات بلندمدت عمل دیسک کمر
- اثرات بلندمدت در صورت عدم انجام عمل دیسک کمر
- مدت زمان بهبودی پس از جراحی
- مدت زمان مرخصی و استراحت
- میزان تجربه و مهارت جراح
- توصیههای پزشک و جراح در ارتباط با عمل دیسک کمر
- میزان موفقیت عمل دیسک کمر در بهبود درد
مشاوره و راهنمایی
با تیمی از متخصصان ویژه در زمینه بیومکانیک، متعهد هستیم که به ورزشکاران، مربیان و علاقه مندان به ورزش در درک و بهبود عملکرد ورزشی انها از طریق لنز تحلیلی علمی کمک کنیم.
فرم درخواست مشاوره رایگان
روشهای درمانی غیر جراحی جهت رفع درد ناشی از دیسک کمر
پیش از انجام عمل دیسک کمر، روشهای غیر جراحی میتوانند به تسکین یا رفع درد به طور کامل کمک کنند. این روشها شامل:
- پد حرارتی و کمپرس سرد: استفاده مداوم از پد حرارتی و کمپرس سرد در تسکین موقتی درد کمر مؤثر است.
- مصرف داروی مُسکن: جهت کنترل کمردرد میتوان از استامینوفن و یا داروهای قویتر طبق تجویز پزشک استفاده کرد. در ارتباط با تاثیرات مختلف داروهای مُسکن بایستی با پزشک مشورت شود.
- تزریق استروئید اپیدورال: در صورت عدم تأثیر روشهای فوق، امکان دارد از تزریق استروئید اپیدورال استفاده شود. این روش به کاهش التهاب در ناحیه آسیبدیده کمک میکند.
- تحریک الکتریکی عصب از راه پوست (TENS): دستگاه TENS دارای چند الکترود میباشد. این الکترودها بر روی ناحیه دردناک قرار داده میشوند و دستگاه، جریان الکتریکی را به ناحیه مورد نظر انتقال میدهد و سبب کاهش درد در ناحیه آسیبدیده میشود.
- تغییر در نحوه زندگی: ایجاد تغییر در نحوه زندگی در تسکین کمردرد مؤثر میباشد. به این منظور پزشک مواردی مانند کاهش وزن، قطع مصرف سیگار و تغییر وضعیت بدنی را به بیمار توصیه میکند.
- فیزیوتراپی: در صورتی که کمردرد برای مدت دو تا شش هفته ادامه داشته باشد، امکان دارد پزشک استفاده از فیزیوتراپی را توصیه کند. در فیزیوتراپی از تمارین ورزشی کششی و تقویتی به منظور کمک به تسکین درد استفاده میشود.